Wilders'tan Sandık Manipülasyonu İddiaları: Belediyeler ve Uzmanlardan Sert Tepki

Wilders’tan Sandık Manipülasyonu İddiaları: Belediyeler ve Uzmanlardan Sert Tepki

Hollanda’da PVV lideri kanıt sunmadan seçim hilesi iddiaları paylaştı; uzmanlar, “demokrasiye zarar veriyor” diyor

Hollanda’da aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) lideri Geert Wilders, sosyal medya hesabı X üzerinden seçimlerde hile yapıldığına dair iddiaları paylaştı. Ancak Wilders, bu iddialarına dair herhangi bir kanıt sunmadı. İddialarda adı geçen Maastricht, Leiden ve Zaanstad belediyeleri suçlamaları sert bir dille reddetti.

Zaanstad Belediyesi sözcüsü iddiaları “tamamen saçmalık” olarak nitelendirirken, Leiden ve Maastricht yetkilileri de Leiden’e ait oy pusulalarının Maastricht’te bulunduğu iddiasını kesin bir dille yalanladı.

Kiesraad: “Ciddi bir usulsüzlük yok”
Hollanda Yüksek Seçim Kurulu (Kiesraad), yalnızca Stein ve Westerwolde belediyelerinde küçük çaplı bir hata tespit edildiğini açıkladı. Buna göre yaklaşık 260 seçmene yanlış seçim bölgesine ait oy pusulası verilmişti. On milyondan fazla oyun kullanıldığı düşünüldüğünde, bu sayı “ihmal edilebilir düzeyde” olarak değerlendirildi.

Kiesraad, bunun dışında herhangi bir usulsüzlük ya da sistematik hata tespit edilmediğini bildirdi.

Uzmanlardan uyarı: “Trump tarzı şüphe yayma”
Wilders’ın “Ülkenin dört bir yanından benzer mesajlar geliyor, doğruluğunu bilmiyorum ama araştırılsa iyi olur” şeklindeki paylaşımı, birçok uzmana göre ABD’de Donald Trump’ın 2020 seçimlerinde yaptığı manipülasyonlara benzer bir taktik olarak değerlendirildi.
Siyaset bilimciler, Wilders’ın kanıtsız iddialarla kamuoyuna “seçim sistemine güvenilemeyeceği” mesajı verdiğini ve bunun demokratik kurumları zayıflattığını savundu.

Uzmanlar, Wilders’ın söylemini “tehlikeli” olarak nitelendirerek “Kendisi 1998’den beri parlamentoda. Seçim sisteminin nasıl işlediğini çok iyi biliyor, ama şimdi bu sistemi bizzat sorguluyor.” İfadelerini kullanarak Hollanda’da oy sayım sürecinin bağımsız gözlemciler tarafından dikkatle izlendiğini, bugüne kadar bu konuda uluslararası bir eleştirinin gelmediğini de hatırlattılar.

Wilders, Kiesraad’ı da hedef aldı
Wilders, seçim sonrası yaptığı başka bir paylaşımda Kiesraad’ın bağımsızlığını da sorguladı. X üzerinden yaptığı paylaşımda, kurumun kullandığı yazılımın D66 ile bağlantılı bir şirket tarafından test edildiği iddiasını gündeme getirdi.

Ancak Kiesraad, söz konusu şirketin bu yıl hiçbir test sürecine dahil olmadığını açıkladı.
Siyaset hukuk uzmanları, Wilders’ın bu iddiasını “skandal” olarak nitelendirerek “Kiesraad, Hollanda’daki en bağımsız kurumların başında geliyor. Bu tür şüpheleri yaymak, demokratik güveni aşındırır.” İfadeleriyle paylaşıma tepki gösterdiler.

“Sadece soru sormak” da manipülasyon sayılabilir
Siyaset bilimcileri, Wilders’ın doğrudan “seçim çalındı” demediğini, ancak “soru işareti bırakarak” benzer bir etki yarattığını belirterek “Wilders, Trump kadar ileri gitmiyor ama aynı stratejiyi izliyor: Şüpheyi ekmek. Bu, seçmen güvenini zedeleyen bir taktik.” Şeklinde yorumda bulundular.
Bilimcilere göre, Wilders iddialarını sürdürür veya resmî bir yeniden sayım talebinde bulunursa, durum ABD’deki 2020 seçimlerine benzer bir krize dönüşebilir.

Sonuç
Hollanda’da PVV lideri Wilders’ın “seçim hilesi” paylaşımları, siyasette ve kamuoyunda kurumlara duyulan güven tartışmasını yeniden alevlendirdi.

Uzmanlar, bu tür söylemlerin yalnızca seçim sonuçlarını değil, demokratik düzenin istikrarını da tehdit ettiğini vurguluyor.